สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ ออกแนวปฏิบัติเรื่อง ‘การถ่ายทอดสดข่าว-เหตุการณ์ทางสื่อสังคมออนไลน์’ เพื่อให้การถ่ายทอดสดดังกล่าวมีมาตรฐานและถูกต้องตามจริยธรรมสื่อ
เนื่องด้วยขณะนี้สื่อสังคมออนไลน์ (Social Media)ได้เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันของผู้ใช้บริการเป็นอย่างมากโดยสื่อสังคมออนไลน์ได้พัฒนารูปแบบการให้บริการให้มีความหลากหลายและตอบสนองความต้องการของผู้ใช้บริการมากยิ่งขึ้นซึ่งบริการหนึ่งที่ได้รับการพัฒนาและได้รับความนิยมคือการเปิดให้ผู้ใช้บริการนำเข้าข้อมูลในรูปแบบของภาพและเสียงส่งผ่านทางอินเตอร์เน็ตในรูปแบบการถ่ายทอดสด (Real Time Streaming) ที่ผ่านมาองค์กรข่าวหลายแห่งได้ใช้ช่องทางดังกล่าวถ่ายทอดสดเหตุการณ์ต่างๆเพื่อนำเสนอแก่ผู้รับชมข่าวหรือผู้ใช้บริการสื่อสังคมออนไลน์โดยบางเหตุการณ์ที่นำเสนอมีลักษณะที่หมิ่นเหม่ต่อการละเมิดจริยธรรมของสื่อมวลชนเป็นเหตุให้สื่อมวลชนทั้งหลายถูกวิพากษ์วิจารณ์ถึงความไม่เหมาะสมของการกระทำดังกล่าว
ด้วยเหตุนี้สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์โดยคำแนะนำของคณะกรรมการควบคุมจริยธรรมของสมาคมฯจึงได้จัดทำแนวปฏิบัติฉบับนี้ขึ้นเพื่อกำหนดแนวทางการนำเสนอการถ่ายทอดสดเหตุการณ์ให้มีความชัดเจนและถูกต้องตามหลักจริยธรรมสื่อมวลชนและเพื่อให้การนำเสนอการถ่ายทอดสดเหตุการณ์ต่างๆมีมาตรฐานอย่างเดียวกัน
บัดนี้คณะกรรมการควบคุมจริยธรรมได้จัดทำแนวปฏิบัติเรื่อง “การนำเสนอการถ่ายทอดสดเหตุการณ์ข่าวทางเครือข่ายสื่อสังคมออนไลน์” แล้วเสร็จและได้รับความเห็นชอบจากองค์กรสมาชิกทั้งมวลแล้ว จึงให้มีการประกาศใช้ตั้งแต่วันที่ 12 มกราคม 2560 เป็นต้นไป ดังต่อไปนี้
ข้อ 1.แนวปฏิบัติฉบับนี้เรียกว่า“แนวปฏิบัติเรื่องการนำเสนอการถ่ายทอดสดเหตุการณ์ข่าวทางเครือข่ายสังคมออนไลน์”
ข้อ 2.แนวปฏิบัติฉบับนี้ให้ใช้บังคับนับตั้งแต่วันประกาศเป็นต้นไป
ส่วนที่1
คำนิยาม
ข้อ 3.ในแนวปฏิบัตินี้
“การถ่ายทอดสด(Real Time Streaming)”หมายถึงการเผยแพร่ภาพและกระจายเสียงโดยสมาชิกสมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์หรือผู้ประกอบวิชาชีพในสังกัดสมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ในขณะที่กำลังเกิดเหตุการณ์ขึ้น
“การทำอัตวินิบาตกรรม”หมายถึงการฆ่าตัวตายรวมถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นก่อนและหลังการฆ่าตัวตาย
“การแสดงออกที่ก่อให้เกิดความเกลียดชัง”หมายถึงการใช้คำพูดหรือการแสดงออกทางความหมายใดๆที่มีวัตถุประสงค์เพื่อโจมตีกลุ่มบุคคลหรือปัจเจกบุคคลโดยมุ่งไปที่ฐานของอัตลักษณ์ซึ่งอาจจะติดตัวมาตั้งแต่เดิมหรือเกิดขึ้นภายหลังก็ได้เช่นเชื้อชาติศาสนาอุดมการณ์ทางการเมืองอาชีพหรือลักษณะอื่นที่สามารถทำให้ถูกแบ่งแยกได้การแสดงความเกลียดชังที่ปรากฏอาจเป็นการเหยียดหยามศักดิ์ศรีหรือลดทอนคุณค่าความเป็นมนุษย์หรือยุยงส่งเสริมให้เกิดความเกลียดชังตลอดจนการส่งเสริมให้เกิดความรุนแรง
“ผู้ประกอบวิชาชีพในสังกัดสมาชิก”หมายถึงลูกจ้างหรือพนักงานของสมาชิกซึ่งรวมถึงแต่ไม่จำกัดเพียงลูกจ้างหรือพนักงานของสมาชิก
ส่วนที่2
แนวปฏิบัติเกี่ยวกับการถ่ายทอดสด
ข้อ 4.การถ่ายทอดสดเหตุการณ์ข่าวทางเครือข่ายสังคมออนไลน์สมาชิกและผู้ประกอบวิชาชีพในสังกัดสมาชิกพึงหลีกเลี่ยงกรณีดังต่อไปนี้
- การถ่ายทอดสดการทำที่ขัดต่อความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชนเช่นเหตุการณ์ที่มีลักษณะเป็นภาพอุจาดข้อความรูปภาพที่ส่อไปในทางลามกอนาจาร
- การถ่ายทอดสดภาพเหตุการณ์ที่มีพฤติกรรมแสดงออกถึงความรุนแรงการฆาตกรรมและการทำอัตวินิบาตกรรมรวมถึงเนื้อหาในเชิงลบที่เกี่ยวข้องกับเด็กเยาวชนความรุนแรงในครอบครัว
- การถ่ายทอดสดภาพเหตุการณ์ที่ละเมิดสิทธิเสรีภาพข้อมูลส่วนบุคคลศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ความแตกต่างและความหลากหลายด้านเชื้อชาติศาสนาและวัฒนธรรม
- การถ่ายทอดสดการแสดงออกที่ก่อให้เกิดความเกลียดชังยุยงให้ผู้อื่นเกิดความขัดแย้งซึ่งกันและกันว่ากล่าวให้ร้ายผู้อื่นหรือคำพูดที่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อศีลธรรมอันดีและสังคมอันไม่เข้าลักษณะเป็นการแสดงความคิดเห็นหรือข้อความโดยสุจริตที่ประชาชนพึงกระทำ
- การถ่ายทอดสดที่มีลักษณะเป็นการเผยแพร่ข้อความและเนื้อหาที่เป็นการโฆษณาชวนเชื่อและหลอกลวงประชาชน
- การถ่ายทอดสดภาพเหตุการณ์ที่เข้าข่ายการกระทำความผิดฐานละเมิดลิขสิทธิ์รวมทั้งทรัพย์สินทางปัญญาอื่นๆ
- การถ่ายทอดสดภาพเหตุการณ์ที่ขัดต่อกฎหมายและ/หรือหลักเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องรวมถึงภาพเหตุการณ์ที่ขัดต่อจริยธรรมของสื่อมวลชน
ข้อ 5.ภายใต้หลักเกณฑ์ตามข้อ 4. ให้สมาชิกและผู้ประกอบวิชาชีพในสังกัดสมาชิกยึดถือและปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ดังต่อไปนี้
(1) การถ่ายทอดสดงานประชุมหรือสัมมนา
ก่อนการเริ่มดำเนินการถ่ายทอดสดสมาชิกและผู้ประกอบวิชาชีพในสังกัดสมาชิกต้องขออนุญาตการถ่ายทอดสดจากผู้จัดงานพร้อมทั้งขอให้ผู้จัดงานแจ้งให้ที่ประชุมหรือสัมมนาตลอดจนผู้เข้าร่วมประชุมหรือสัมมนาทราบก่อนว่าจะมีการถ่ายทอดสดงานประชุมหรือสัมมนาดังกล่าว
(2) การสัมภาษณ์แหล่งข่าว
ก่อนการเริ่มดำเนินการถ่ายทอดสดสมาชิกและผู้ประกอบวิชาชีพสื่อมวลชนในสังกัดสมาชิกต้องขออนุญาตแหล่งข่าวและผู้ร่วมสัมภาษณ์ว่าจะมีการถ่ายทอดสดการสัมภาษณ์
ข้อ 6.การไม่ปฏิบัติตามแนวปฏิบัติฉบับนี้อาจนำไปสู่การพ้นสมาชิกภาพของสมาชิกตามความในข้อ 10.4 แห่งข้อบังคับสมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์
ประกาศ ณ วันที่ 12มกราคมพ.ศ. 2560
(นางสาวกนกพร ประสิทธิ์ผล)
นายกสมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์
ดาวน์โหลด แนวปฏิบัติเรื่อง “การนำเสนอการถ่ายทอดสดเหตุการณ์ข่าวทางเครือข่ายสื่อสังคมออนไลน์”